Κυριακή 9 Μαρτίου 2008

ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Η ιστορία της Μακεδονίας έχει τις ρίζες της στους πολύ παλιούς χρόνους. Αρχίζει απ' την αρχαιότητα και φτάνει, μέσα απ' τους αιώνες, γεμάτη λαμπρές ενδιαφέρουσες σελίδες αγώνων, ηρωισμού, πολιτισμού,δράσης,καταστροφών, νικών και δόξας, στις δικές μας μέρες.Τα ονόματα Μακεδονία και Μακεδόνας προέρχονται απ' τη δωρική λέξη μάκος (που σημαίνει μήκος) και δήλωνε ότι η Μακεδονία είναι η χώρα με τους ψηλούς, μακριούς, ανθρώπους.'Αλλη τους ονομασία ήταν Μακέτες και η χώρα Μακετία.

Η μυθολογία όμως λέει ότι η Μακεδονία πήρε τ' όνομά της απ' το Μακεδόνα ή Μάκεδνο, που ήταν γενάρχης του λαού των Μακεδόνων, που, κατά μια άποψη, ήταν γιος του Δία και της Θυίας, ενώ κατ' άλλη ήταν γιος του βασιλιά της Αρκαδίας Λυκάονα। Ο Ηρόδοτος λέει ότι οι Μακεδόνες είναι απόγονοι των Τημενιδών - Ηρακλειδών απ' το ʼΑργος που έφυγαν μ' επικεφαλής τα βασιλόπουλα Γαυάνη, Αέροπο και Περδίκα κι εγκαταστάθηκαν στη βορεινή αυτή περιοχή της Ελλάδας. Αυτό όμως δεν μπορεί νάναι σίγουρο, ότι δηλαδή έγινε μετακίνηση απ' το νότο στο βορρά, μια και ξέρουμε ότι οι Έλληνες κατέβηκαν απ' τα βόρεια της Ευρώπης προς το νότο γύρω στο 12ο π.Χ. αιώνα. Ένα μέρος των Δωριέων έμεινε στη Μακεδονία και κράτησε για αρκετό διάστημα την ελληνικότητα της φυλής, αφού και οι Έλληνες που κατέβηκαν στο νότο και στα αστικά παράλια δημιούργησαν έναν άλλο πολιτισμό. Ωστόσο, η ομοιότητα που υπήρχε στη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα με τους Έλληνες του νότου, είναι αυτή που μάλλον συντέλεσε και στη δημιουργία του μύθου για την άνοδο των Τημενιδών.

Η Μακεδονία μπαίνει στην ιστορία της Ελλάδας με το γιο του Αμύντα, τον Αλέξανδρο τον Α'(498-454), το γνωστό ως Φιλέλληνα, που ήταν αρκετά δραστήριος, έξυπνος και δυναμικός κι έβαλε τις στρατιωτικές και πολιτικές βάσεις του μακεδονικού κράτους।Στους μηδικούς πολέμους συνεργάστηκε με τους Αθηναίους, που βοήΘησε αρκετά κι αυτοί, για να τον τιμήσουν, του έδωσαν τον τίτλο του φιλέλληνα και του 'στησαν χρυσό ανδριάντα στους Δελφούς.Όλοι οι επόμενοι βασιλιάδες της Μακεδονίας συντέλεσαν στο να βαδίσει η χώρα τους σταθερά προς την πρόοδο. Η μετέπειτα ακμή της με το Μέγα Αλέξανδρο δεν ήταν τυχαία και ξαφνική. Όλοι οι βασιλιάδες πριν τον Αλέξανδρο έβαζαν ο καθένας τη δική του πέτρα στο χτίσιμο της μεγάλης Μακεδονίας και Ελλάδας. Οι Βασιλιάδες αυτοί ήταν: o Περδίκκας ο Β'(438-413 π.Χ.), ο Αρχέλαος ο Α'(413-339 π.Χ.) ο Αέροπος ο Β' (399-393), ο Αμύντας ο Γ'(389-369 π.Χ.), ο Αλέξανδρος ο Β' (369-367 π.Χ.), ο Πτολεμαίος Αλωρίτης (368-365 π.χ.), ο Περδίκκας ο Γ'(365-36Δ π.Χ.).Εκείνος όμως που οργάνωσε τη Μακεδονία ως κράτος σύγχρονο της εποχής κι έβαλε τις βάσεις της Μεγάλης Ελλάδας ήταν ο Φίλιππος ο Β'(357-336 π.χ.).

Ο Φίλιππος κατόρθωσε να ενώσει όλους τους Έλληνες κι έσμειξε τις τύχες του λαού της γωνιάς αυτής της Ευρώπης। Προετοίμασε την κατάσταση κι έδωσε μια δυνατή σφριγηλή Μακεδονία στο γιο του, τον Αλέξανδρο το Μεγάλο, (336-323 π.Χ.) που, επικεφαλής μιας πειθαρχημένης στρατιάς και χάρη στις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή αυτή και τις υποκειμενικές δυνατότητες πoυ δημιούργησαν οι εξαιρετικές ικανότητές του, στρατιωτικές και πολιτικές, κατάφερε να κατακτήσει σημαντική μερίδα του γνωστού τότε κόσμου. Η Μακεδονία έγινε η καρδιά κι ο νους των ελληνιστικών χρόνων. Μετά έρχεται η ρωμαική κατοχή και η Μακεδονία περνάει την περίοδο της πτώσης της. Στα επόμενα χρόνια, η τύχη της συνδέεται με την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Το πρώτο βήμα προς το Βυζάντιο γίνεται με τη μεταφορά, απ'το Γαλέριο, της έδρας του στη Θεσσαλονίκη, το 306 μ।χ.,που γίνεται η δεύτερη, μετά την Κωνσταντινούπολη (πρωτεύουσα του ρωμαϊκού κράτους απ' το 324 μ.Χ.), πόλη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και παίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας. Γίνεται τόπος επίσκεψης πολλών αυτοκρατόρων,που συχνά πηγαίνουν εκεί για να ξεκουραστούν ή για να διεκπεραιώσουν στρατιωτικές ή πολιτικές δουλειές. Ταυτόχρονα γίνεται ένα απ' τα σημαντικότερα πνευματικά και πολιτιστιά κέντρα των Βαλκανίων.

Την εποχή αυτή, απ' τον 4ο μ।Χ. αι. και μετά, η Μακεδονία δέχεται τις αλεπάλληλες επιθέσεις κι επιδρομές διάφορων πολεμικών λαών. Toν 4o αι. εισβάλλουν στη Μακεδονία οι Βησιγότθοι, ενώ τον 6ο και 7ο αι. οι ʼΑβαροι, οι Ούννοι κι οι Σλάβοι προκαλούν φοβερές καταστροφές. Οι Σλάβοι μάλιστα εγκαταστάθηκαν και σ' ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας. Οι επόμενοι δύο αιώνες περνούν σχετικά ειρηνικά. Η χώρα συνεχίζει την ανάπτυξή της και δυναμώνει την πολιτική της ισχύ. Το 963 ιδρύονται τα μοναστήρια του ʼΑγιου Όρους. Πριν λίγα χρόνια, οι μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος απ' τη Θεσσαλονίκη, είχαν αρχίσει τη διάδοση του χριστιανισμού στους Σλάβους. Διαμέσου του Βυζαντίου, ο χριστιανισμός περνά στη Ρωσία.

Ο 11ος όμως αιώνας μπήκε πολύ άσχημα για τη Μακεδονία। Οι Νορμανδοί το 1082 καταλαμβάνουν, μετά από αλλεπάλληλες επιθέσεις, το Δυρράχιο, φτάνουν μέχρι την Καστοριά και το 12ο αι. κατορθώνουν να μπουν νικητές στη Θεσσαλονίκη αλλά σύντομα την εγκαταλείπουν. Το 13ο αιώνα στη Μακεδονία μπαίνουν οι Φράγκοι. Ο αγώνας που οργανώνεται εναντίον τους είναι σκληρός αλλά αποφασιστικός και γι' αυτό νικηφόρος. Η Μακεδονία δίνει τους πρώτους αυτοκράτορές της στο Βυζάντιο. Ο 13ος όμως αιώνας δεν είναι καθόλου ήρεμος. Ξεσπούν η μια διαμάχη μετά την άλλη κι ο ένας πόλεμος δίπλα στον άλλο και μόνο το 14ο πια αιώνα αρχίζει η καινούρια ειρηνική περίοδος στην ιστοpία της Μακεδονίας, που φτάνει στον κολοφώνα της ακμής της το χρυσό αιώνα της Θεσσαλονίκης. Το Βυζάντιο περνά τις τελευταίες του στιγμές κι η Θεσσαλονίκη γίνεται πόλος εθνικής συσπείρωσης.

Μετά από μια μικρή περίοδο κατοχής των Μακεδονικών εδαφών απ' τους Σέρβους, έρχεται ή τουρκική κατοχή, βαρύ χτύπημα, όχι μόνο για τη Μακεδονία και το Βυζάντιο, αλλό και για ολόκληρο τον ελληνισμό καθώς και για τα Βαλκάνια γενικά। Καταλήφτηκε μάλιστα η Μακεδονία, όχι το 15ο αιώνα, όπως η Κωνσταντινούπολη, αλλά ήδη απ' το 14ο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε σ' όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ως πέρασμα προς την Ευρώπη, που ένα μέρος της επίσης γνώρισε την τουρκική σκλαβιά.

Απ' τον πρώτο καιρό της τουρκικής εισβολής, ο μακεδονικός λαός αρχίζει τις προσπάθειες αντιμετώπισης των καταχτητών, που προσωρινά στέφτηκαν μ' επιτυχίες। Οι Τούρκοι νικήθηκαν μερικές φορές, όπως το 1371 (όπου έγινε ανακατάληψη των Σερρών), στη Θεσσαλονίκη το 1403(που την πήραν για λίγο πάλι οι Έλληνες και που 1430 έγινε απ'τους Τούρκους η άλωσή της). Μα παρόλες τις προσπάθειες, ήταν δύσκολο ν' αναχαιτιστούν οι Τούρκοι αυτήν την εποχή. Μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης σταθεροποιείται η κατοχή στη Μακεδονία ολόκληρη.

Όπως σ' όλη την Ελλάδα έτσι και στη Μακεδονία αρχίζει να οργανώνεται ο λαός ενάντια στους Τούρκους।Το 16ο και 17ο αιώνα πραγματοποιούνται εδώ αρκετές εξεγέρσεις και διάφορα επαναστατικά ξεσηκώματα. Κι εδώ δρουν οι αρματολοί κι οι κλέφτες, που γίνονται υπερβολικά επικίνδυνοι και πραγματικός μπελάς για τις τούρκικες αρχές.Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ένα αξιόλογο φαινόμενο. Όπως τα νησιά Ελλάδας έτσι και η Μακεδονία, εξαιτίας της σημαντικής γεωγραφικής της Θέσης (πέρασμα προς την αναπτυγμένη Eυpώπη), γίνεται εξαιρετικό εμπορικό και συνεπώς και πολιτιστικό κέντρο. Μα παράλληλα συμβαίνει κι ένα άλλο λυπηρό για τον ελληνισμό γεγονός: Η δύσκολη Θέση που βρέθηκε η Μακεδονία μετά το ρωσοτουρκικό πόλεμο κι η σκληρή καταπίεση απ' τους Αρβανίτες, οδήγησαν ένα μεγάλο ποσοστό του μακεδονικού ελληνισμού στον εξισλαμισμό. Επίσης πολύς κόσμος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το έδαφος της Μακεδονίας και να φύγει στην Ευρώπη.

Στα τέλη του 18ου αιώνα διοικητής της Μακεδονίας γίνεται ο Αλή - πασάς και λίγα χρόνια πριν ξεσπάσει η επανάσταση του 1821, η Μακεδονία έχει ριχτεί ήδη με ηρωισμό στον αγώνα ενάντια στους οθωμανούς। Η κλεφτουριά ξαναζωντανεύει και μ' ενθουσιασμό δέχεται τα πρώτα επαναστατικά μηνύματα απ' τη νότια Ελλάδα, το Μάρτη του 1821. Αρχίζει ο αγώνας, στον οποίο οι Μακεδόνες δίνουν άπειρα παραδείγματα ηρωισμού κι αυτοθυσίας. Χτυπούνται άγρια αλλά δεν υποχωρούν περιμένοντας την ελευθερία του ελληνικού έθνους.

Όμως η ελευθερία αυτή δεν ήρθε για τους Μακεδόνες τον ίδιο καιρό που αποχτήθηκε απ' τους υπόλοιπους Έλληνες। Το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος που δημιουργήθηκε το 1826, άφησε έξω τη Μακεδονία, που έμεινε στην κυριαρχία των Τούρκων για αρκετά ακόμα χρόνια. Μα ο αγώνας τους δε σταμάτησε. Συνεχίζεται μέχρι και τους βαλκανικούς πολέμους (που ως κύριο στόχο είχαν τη Μακεδονία) και το 1913 πια (Ειρήνη Βουκουρεστίου), η Μακεδονία ενσωματώνεται στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Δημοσίευση http://www.camping-rea.4t.com/istoria_ellinika.htm

Δεν υπάρχουν σχόλια: