ΝΕΕΣ ΑΛΥΤΡΩΤΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΑΝΩΝ

Ζήτημα «μακεδονικής μειονότητας» στην Ελλάδα θέτει η ΠΓΔΜ Αιχμές για φιλελληνικές θέσεις στο νεότερο σχέδιο Νίμιτς από τα ΜΜΕ των Σκοπίων.

ΠΗΓΗ: Καθημερινή 29-6-08
Ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί των Σκοπίων μετέδωσαν ότι ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Νίκολα Γκρούεφσκι, κατά τη συνάντηση του σήμερα το απόγευμα στα Σκόπια με τον ειδικό εκπρόσωπο του γ.γ του ΟΗΕ για το ζήτημα της ονομασίας, Μάθιου Νίμιτς έθεσε θέμα «μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα».

Σύμφωνα με τον τηλεοπτικό σταθμό Α1, οι συναντήσεις που πραγματοποίησε ο κ. Νίμιτς σήμερα στα Σκόπια, ήταν εξαιρετικά δύσκολες.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «A1», «για πρώτη φορά, μετά από 18 χρόνια, τα Σκόπια, μέσω του κ. Γκρούεφσκι ζήτησαν από τον κ. Νίμιτς, να ασχοληθεί και με το ζήτημα της μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα, το ζήτημα των δικαιωμάτων των Μακεδόνων στην Ελλάδα, το ζήτημα της επιστροφής των περιουσιών των Μακεδόνων, οι οποίες κατασχέθηκαν αφότου αυτοί εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, και το ζήτημα της χορήγησης διπλής υπηκοότητας σε αυτούς».

Την ίδια πληροφορία μετέδωσε σε ρεπορτάζ του και ο φιλοκυβερνητικός σταθμός των Σκοπίων «Σίτελ».

Ο τηλεοπτικός σταθμός «Α1» μετέδωσε ακόμη ότι «όλα δείχνουν ότι το νεότερο σχέδιο που ο κ. Νίμιτς παρουσίασε, χθες στην Αθήνα και σήμερα στα Σκόπια, εμπεριέχει πολλές φιλελληνικές θέσεις, οι οποίες αυτή τη στιγμή είναι διαμετρικά αντίθετες με τις θέσεις της κυβέρνησης της Μακεδονίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Νίμιτς πιθανότατα ζητά στην τελευταία του ιδέα, μία ονομασία για ευρύτερη διεθνή χρήση. Παραμένει το ζήτημα για την αλλαγή του διαβατηρίου, ενώ πολύ πιθανόν, στο εσωτερικό η συνταγματική ονομασία δε θα αλλάξει, σύμφωνα με το Σύνταγμα της χώρας».

Επιπρόσθετα, σε σχετική αναφορά του τηλεοπτικού σταθμού «Κανάλι 5» σημειώνεται ότι ο κ. Νίμιτς, στο τελευταίο σχέδιό του προτείνει η ονομασία που θα συμφωνηθεί από τις δύο πλευρές να χρησιμοποιείται διεθνώς, ακόμη και από τις χώρες που ήδη έχουν αναγνωρίσει τη χώρα υπό τη συνταγματική της ονομασία, η οποία (συνταγματική ονομασία) θα χρησιμοποιείται μόνο στο εσωτερικό και θα αναγράφεται στα διαβατήρια των πολιτών της ΠΓΔΜ.

ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΙΜΙΤΣ

Νέα πρόταση Νίμιτς για το όνομα

Επιθυμία ΗΠΑ και Ατλαντικής Συμμαχίας, η ΠΓΔΜ να προλάβει το νατοϊκό τρένο

ΠΗΓΗ: Καθημερινή 15-6-08
Η ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας στην ΠΓΔΜ, σήμερα, με τις επαναληπτικές εκλογές στις περιοχές όπου σημειώθηκαν επεισόδια πριν από δύο εβδομάδες, λειτουργεί ως αφετηρία περιόδου έντονης κινητικότητας στις διαπραγματεύσεις για την ονομασία της γειτονικής χώρας. Ηδη, ο ειδικός μεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών κ. Μάθιου Νίμιτς φρόντισε να προετοιμάσει το έδαφος για την κατάθεση νέας πρότασης, συναντώντας μέσα στην εβδομάδα τους διαπραγματευτές Ελλάδας και ΠΓΔΜ, πρέσβεις Αδαμάντιο Βασιλάκη και Νίκολα Ντιμιτρόφ. Δεν αποκλείεται να κομίσει νέα πρόταση σε περίπου δύο εβδομάδες, οπότε αναμένεται σε Αθήνα και Σκόπια. Ταυτόχρονα, η περίοδος «ψυχρότητας» στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, που ακολούθησε μετά το Βουκουρέστι και το ελληνικό βέτο στην ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, φαίνεται ότι φθάνει στο τέλος της. Η Ουάσιγκτον ζήτησε να υπάρξει συνάντηση στις 24 Ιουνίου, στο περιθώριο της συνόδου δωρητών για την Παλαιστίνη, στο Βερολίνο, μεταξύ της επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Κοντολίζα Ράις και της υπουργού Εξωτερικών κ. Ντόρας Μπακογιάννη.

Πιέσεις
Οι ΗΠΑ, όπως και η ηγεσία της νατοϊκής διοίκησης, έχουν διατυπώσει την επιθυμία να δουν το θέμα της ονομασίας να επιλύεται έως τις 9 Ιουλίου, προκειμένου η ΠΓΔΜ να προλάβει το νατοϊκό τρένο μαζί με την Αλβανία και την Κροατία, που τότε θα υπογράψουν το Πρωτόκολλο ένταξης στη Συμμαχία. Η Αθήνα επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία ότι ο χρόνος δεν επαρκεί. Ωστόσο, η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών που επιδίωξε η αμερικανική πλευρά δείχνει ότι η Ουάσιγκτον δεν θα εγκαταλείψει τις προσπάθειες μέχρι την τελευταία στιγμή. Αναμένεται λοιπόν ότι οι αμερικανικές πιέσεις θα επανέλθουν και πιθανότατα περισσότερο έντονες αυτή τη φορά. Στη δεδομένη χρονική στιγμή, δυτικοί διπλωμάτες αναφέρουν ότι η όποια λύση προκύψει από τη διαπραγμάτευση θα είναι καλό να υιοθετηθεί για κάθε χρήση, προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα στο μέλλον, αλλά και διαφωνίες με κάθε αφορμή για το εάν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις η νέα ονομασία, όπως θα υποστηρίζει η Ελλάδα ή η συνταγματική, όπως θα επιμένουν τα Σκόπια. Ταυτόχρονα, φαίνεται να αυξάνονται οι χώρες που, ενώ έχουν αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας», δηλώνουν προθυμία να υιοθετήσουν όποιο πλαίσιο συμφωνηθεί ως λύση μεταξύ των δύο χωρών.

Η εμμονή των Σκοπίων να επιμένουν σε αναγνώριση «μακεδονικής ταυτότητας και γλώσσας», ως προϋπόθεση για την επίλυση του θέματος της ονομασίας, φαίνεται ότι δεν προβληματίζει μόνο την Αθήνα, αλλά και άλλους. Και πάλι, δυτικοί διπλωμάτες επισημαίνουν ότι εάν η συζήτηση για εξεύρεση λύσης εκτραπεί σε τέτοιες παραμέτρους, δεν πρόκειται να βρεθεί λύση ποτέ. Η ελληνική πλευρά επιμένει ότι το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης είναι καθορισμένο και σαφές και δεν περιλαμβάνει θέμα εθνότητας ή γλώσσας. Οπως επισημαίνουν δε πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά τέτοια αναφορά σε επίσημο έγγραφα, διότι, πέραν όλων των άλλων, θα προκαλούσε ένταση στις σχέσεις με τη Βουλγαρία.

Μέσα στις επόμενες ημέρες, καθώς θα προχωρήσει ο σχηματισμός κυβέρνησης στα Σκόπια, αναμένεται να δοθούν τα πρώτα δείγματα γραφής που θα ακολουθήσει εφ’ εξής η πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ. Οπως αναφέρουν πηγές των Σκοπίων, ο τρόπος με τον οποίο διενεργήθηκαν οι εκλογές και οι συστάσεις και παρατηρήσεις σε ιδιαίτερα έντονο ύφος που ακολούθησαν, τόσο από διεθνείς οργανισμούς, όσο και από κυβερνήσεις δυτικών χωρών, προκάλεσαν έντονη ανησυχία στο εσωτερικό της χώρας και ανασφάλεια ως προς την ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Η επίσημη ελληνική επιχειρηματολογία

Του Ευάγγελου Κωφού*

Το κεντρικό συμπέρασμα που προκύπτει από τη μελέτη επίσημων ή ημιεπίσημων κειμένων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας είναι ότι η κρίση για το κρατικό όνομα της πρώην Σ(οσιαλιστικής) Δ(ημοκρατίας της) Μ(ακεδονίας) έφερε στο ελληνικό και διεθνές προσκήνιο τη διένεξη που επί σαράντα χρόνια σοβούσε στις σχέσεις Ελλάδας - Γιουγκοσλαβίας με επίκεντρο το Μακεδονικό. Ανεξάρτητα από την κατά καιρούς κρατική επιχειρηματολογία προς τρίτους, ο πυρήνας της διαφοράς εστιαζόταν σε εκατέρωθεν ζητήματα ταυτοτήτων, που ενίοτε εμφανίζονταν ως «υπαρξιακά».

Για την ελληνική πλευρά, ο προσδιορισμός του νέου ανεξάρτητου κράτους με την ονομασία «Μακεδονία» το ταύτιζε με έναν ευρύτερο γεωγραφικό χώρο γνωστό υπό το αυτό επίσης όνομα, στοιχείο που θα προκαλούσε διαρκή σύγχυση και θα υπέθαλπε πολιτισμικές ή και εδαφικές διεκδικήσεις εις βάρος γειτονικών επικρατειών και λαών. Και αυτό, γιατί μόλις το 39% της γεωγραφικής Μακεδονίας βρισκόταν υπό την εθνική κυριαρχία του νεοπαγούς κράτους, σε αντίθεση με τα 51% και 9% που αποτελούσαν τμήματα της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, όπου διαβιούσαν, αντίστοιχα, ελληνικοί και βουλγαρικοί πληθυσμοί.

Η πλευρά των Σκοπίων
Από την πλευρά των Σκοπίων, κατά τη διάρκεια της γιουγκοσλαβικής περιόδου, αλλά κυρίως από τους πρώτους μήνες του ανεξάρτητου βίου της ΠΓΔΜ, είχε γίνει φανερό ότι η τοπική πολιτική και πνευματική ηγεσία διαμόρφωνε το εθνογενετικό δόγμα της ιδιαίτερης εθνικής και κρατικής μακεδονικής ταυτότητας στη βάση της ευρύτερης γεωγραφικής Μακεδονίας. Σε κρατικά έντυπα και χάρτες και ιδιαίτερα στην εκπαιδευτική διαδικασία, η Μακεδονία, στο γεωγραφικό σύνολό της, προβαλλόταν ως η «taktovina» (πατρίδα) του (σλαβο)μακεδονικού λαού, με την υπόμνηση ότι πέραν του «ελεύθερου» ανεξάρτητου κράτους, το «Αιγαιατικό τμήμα» και το «Τμήμα Πιρίν» τελούσαν «υπό» την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Η αποφυγή της ονομασίας «ελληνική Μακεδονία» και η εμμονή στην επίσημη χρήση των τοπωνυμίων της οθωμανικής εποχής, ειδικά για την Ελλάδα, ήταν πρόσθετα στοιχεία που υποδήλωναν άρνηση αποδοχής της ελληνικής κυριαρχίας στα ελληνικά μακεδονικά εδάφη. Ηταν προφανές πως με την επιδιωκόμενη μονοπωλιακή οικειοποίηση της ταυτότητας του ευρύτερου μακεδονικού γεωγραφικού χώρου άνοιγε ο δρόμος και για την οικειοποίηση βασικών ιστορικών πολιτισμικών στοιχείων και συμβόλων της ελληνικής μακεδονικής ταυτότητας και κληρονομιάς. Αλλωστε, κάτι ανάλογο είχε επιχειρηθεί από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 και εντεύθεν, με τη βουλγαρική ιστορική παρουσία στη Μακεδονία.

Οταν η ελληνική πλευρά προέβαινε στις επισημάνσεις αυτές προς τρίτους (Ευρωπαίους εταίρους, διαμεσολαβητές ΟΗΕ, διεθνείς ΜΚΟ και ΜΜΕ), η πάγια απάντηση της άλλης πλευράς ήταν ότι το συνταγματικό όνομα της χώρας δεν μπορούσε να αλλάξει, γιατί θα εγείρετο αυτομάτως θέμα ταυτότητας της ονομασίας του λαού. Οσον αφορά στις ελληνικές ενστάσεις για εδαφικές βλέψεις, τα Σκόπια περιορίζονταν σε ορισμένες φραστικές τροποποιήσεις άρθρων του Συντάγματος, χωρίς όμως να αναλαμβάνουν ουσιώδεις δεσμεύσεις για περιστολή του εθνικιστικού δόγματος για τη διαχρονική εδαφική διάσταση της «πατρίδας» στο σύνολο της γεωγραφικής Μακεδονίας, περιλαμβανομένης και της ελληνικής.
Για την άκαμπτη στάση αυτή, υπήρχε βέβαια το ελαφρυντικό της, εκ παραλλήλου, ανελαστικής ελληνικής θέσης, εκείνη την εποχή, για πλήρη απάλειψη του μακεδονικού ονόματος από την ονομασία του νέου κράτους, μια θέση που είχε επιβεβαιωθεί με την απόφαση της συνόδου των αρχηγών των κομμάτων, εκτός του ΚΚΕ, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στις 13 Απριλίου 1992. Αλλά και όταν, στη διάρκεια της μακράς πορείας των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η Αθήνα κατέστησε εμφανή την πρόθεσή της να συναινέσει σε μια σύνθετη ονομασία που θα εμπεριείχε και το μακεδονικό όνομα, τα Σκόπια παρέμειναν ανένδοτα. Προτάσεις για ένα μακεδονικό όνομα με κάποιο προσδιορισμό –όπως, «Σλαβική», «Βόρεια», «Ανω», «Νέα», «του Βαρδάρη», «…-Σκόπια»– που θα διαφοροποιούσε το νέο κράτος από την ελληνική Μακεδονία και θα απέκλειε την ταύτιση της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» με τον ευρύτερο γεωγραφικό μακεδονικό χώρο, αποκρούστηκαν.

Τα βασικότερα αιτήματα
Ηταν προφανές ότι οι σύνθετοι προσδιορισμοί θα αναιρούσαν την εικονική πραγματικότητα που είχε καλλιεργηθεί επί περίπου μισόν αιώνα στα Σκόπια, τόσο για τη διαχρονική εδαφική «taktovina» όσο και για τον αδιάλειπτο εθνογενετικό μύθο, από την κλασική αρχαιότητα ώς την εποχή μας. Συνοψίζοντας τις ελληνικές επίσημες θέσεις, με βάση σειρά επίσημων ελληνικών γραπτών κειμένων που κατατέθηκαν κατά καιρούς προς τρίτους διαμεσολαβητές, τα βασικότερα αιτήματα στον τομέα των ταυτοτήτων επικεντρώνονταν: Στη μη μονοπώληση από πλευράς ΠΓΔΜ του μακεδονικού ονόματος και των παραγώγων του· στη διασφάλιση της νομικής χρήσης του μακεδονικού ονόματος και των παραγώγων του από ελληνικής πλευράς· στη μη φαλκίδευση της μακεδονικής διάστασης της ελληνικής ιστορίας και κληρονομιάς· στην αποδοχή της ελληνικής πολιτικής και πληθυσμιακής φυσιογνωμίας της ελληνικής Μακεδονίας· στην αποδοχή και χρήση των ελληνικών τοπωνυμίων από τα κρατικά όργανα της ΠΓΔΜ.

* Ο κ. Ευάγγ. Κωφός είναι τ. πρέσβης, Βαλκανιολόγος.

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΝΕΟ ΒΕΤΟ

Η νέα Αμερικανική πρωτοβουλία έχει προφανώς σκοπό την επιβολή πίεσης στην Ελληνική πλευρά για εξεύρεση λύσης πριν από την υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Αλβανίας και της Κροατίας στο ΝΑΤΟ την 9η Ιουλίου, προκειμένου να περιληφθεί και η ΠΓΔΜ.


Όμως η κα Ραις είχε αγνοήσει τελείως την ελληνική θέση για το όνομα των Σκοπίων προσκαλόντας τη ΠΓΔΜ, στη διάσκεψη των χωρών που υπέγραψαν την Πρωτοβουλία κατά της Διασποράς Οπλων Μαζικής Καταστροφής, με το όνομα "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ". Τώρα αν δεν εισπράξει και αυτή έστω μία ελάχιστη ελληνική αντίδραση θα εξακολουθήσει και πάλι να αγνοεί την ελληνική πλευρά δεδομένου ότι τα αμερικανικά συμφέροντα επιδιώκουν την "ΜΑCDONIAΣΗ" των Σκοπίων.

Η ελληνική λοιπόν επιτυχία θα προέλθει ύστερα από το δεύτερο ΒΕΤΟ, διότι μόνο αυτό θα πείσει ότι είμαστε αποφασισμένοι να διεκδικήσουμε το εθνικό μας δίκαιο. Αυτό βέβαια θα αποτελέσει ταυτόχρονα και ένα ισχυρό μήνυμα προς άλλους επίδοξους γείτονές μας.

Πιστεύουμε τελικά ότι η ελληνική διπλωματία θα σταθεί υπεράνω των περιστάσεων και δεν θα διολισθήσει επιδιόκοντας άλλα δευτερέυοντα συμφέροντα.

Το δεύτερο ΒΕΤΟ θα είναι το κλειδί της επιτυχίας μας.



Συνάντηση Μπακογιάννη - Ράις στις 24 Ιουνίου

ΠΗΓΗ : ΕΘΝΟΣ 12-6-08
Η Υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη θα συναντηθεί με την Αμερικανίδα ομόλογό της Κοντολίζα Ράις στο περιθώριο των εργασιών της Διεθνούς Διάσκεψης δωρητών για την Παλαιστίνη, που θα γίνει στο Βερολίνο στις 24 Ιουνίου. Η συνάντηση γίνεται κατόπιν αμερικανικής πρωτοβουλίας, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών Γιώργος Κουμουτσάκος.